درمان ارتودنسی مزیت های بسیار زیادی دارد. ارتودنسی موجب نظم دهی به دندان ها می شود. اما اگر بعضی از موارد رعایت نگردد، ممکن است علاوه بر مزایا، با عوارضی نیز همراه باشد. در این مقاله عوارض ارتودنسی را مورد بررسی قرار می دهیم.
عوارض ارتودنسی
عوارض ارتودنسی را می توان به عدم رعایت بهداشت دهان و دندان ربط داد. عدم توجه به توصیه های متخصص ارتودنسی می تواند باعث بروز مشکلات جدی برای فرد شود. بهتر است بدانید این درمان در بسیاری از مواقع مشکلاتی برای شخص ایجاد می کند. در ادامه به بررسی این مشکلات می پردازیم
آیا ارتودنسی باعث لق شدن دندان می شود؟
همان طور که در بالا به آن اشاره شد ارتودنسی دارای عوارض مخصوص به خود می باشد که یکی از آنها احساس لق شدن دندان می باشد که نگرانی زیادی را در بیماران ایجاد می نماید معمولا بیماران پس از چند روز از انجام ارتودنسی این احسا به آنها دست می دهد. در جواب این سوال باید بگوییم نگران نباشید احساس لق شدن دندان برای حرکت دندان به جایگاه صحیح خود می باشند.
تحلیل ریشه دندان
از عوارض ارتودنسی که بسیار نادر می باشد می توان به تحلیل ریشه دندان اشاره کرد. بهتر است بدانید تحلیل ریشه دندان علت مشخصی ندارد و به هیچ عنوان نمی توان پیش از درمان آن را پیش بینی کرد. ولی اگر می خواهید در مورد این مبحث اطلاعات کاملی به دست آورید با ارتودنتیست خود صحبت کنید. از عوارض تحلیل ریشه دندان می توان به کاهش طول عمر دندان اشاره کرد.
پوسیدگی دندان ها
یکی دیگر از عوارض ارتودنسی ، پوسیدگی دندان ها می باشد. هنگامی که ارتودنسی ثابت برای درمان دندان ها انتخاب می شود، براکت های ارتودنسی روی دندان ها قرار می گیرد. این براکت ها باید تا پایان درمان روی دندان ها قرار داشته باشند. به همین خاطر در هنگام غذا خوردن، باقی مانده های مواد غذایی به آسانی می توانند بین براکت ها باقی بمانند. خوب است بدانید این اتفاق موجب جمع شدن باکتری های بیشتر در دهان می شود. به دنبال این اتفاق اسید تولید می شود و دندان ها در معرض پوسیدگی قرار می گیرند. رعایت بهداشت دهان و دندان بعد از نصب براکت ها باید بسیار بیشتر از قبل انجام بگیرد. همانطور که می دانید اگر بهداشت دهان انجام نگیرد دندان ها زودتر پوسیده می شوند.
مشکلات لثه
از عوارض ارتودنسی می توان به بیماری های لثه اشاره کرد. همانطور که در قسمت قبل به آن اشاره کردیم رعایت نکردن بهداشت دهان و دندان موجب پوسیدگی دندان ها می شود. درمان نکردن پوسیدگی دندان ها به مرور زمان می تواند موجب مشکلات بیشتری از قبیل بیماری پریودنتال و لثه شود.
از بین رفتن مینای دندان
از عوارض ارتودنسی می توان به از بین رفتن مینای دندان ها اشاره نمود. امکان دارد براکت های ارتودنسی مینای دندان ها را تحت تاثیر دهند حتی لکه های قهوه ای رنگی روی دندان ها ایجاد نمایند. اگر می خواهید هرگز این اتفاق نیفتد از دهان شویه های ارتودنسی کمک بگیرید. این دهان شویه ها مانع از این اتفاق می شوند و تاثیر زیادی دارند.
انکیلوز چیست و ارتباط آن به ارتودنسی
قبل از اینکه بخواهیم این عارضه را توضیح دهیم باید گفت انکیلوز چیست؟ انکیلوز به جوش خوردن ریشه دندان به استخوان فکی می گویند
از عوارض ارتودنسی انکیلوز می باشد که بسیار جدی است. این نوع عارضه ممکن است در موارد نادر اتفاق بیفتد. اگر دندانی به استخوان جوش بخورد، بریس های ارتودنسی به هیچ عنوان نمی توانند این دندان را جا به جا نمایند. ظاهر دندان انکیلوز کاملا مشخص است و کوتاه تر از دیگر دندان ها می باشد. البته درمان ارتودنسی دندان با وجود دندان انکیلوز به طور صحیح نتیجه بخش نمی باشد. اگر انکیلوز به دندان آسیب وارد کند و ایمپلنت دندان انجام شود برای تشخیص دندان انکیلوز شده باید از عکس های رادیولوژی کمک گرفت.
نقش ارتودنتیست
همانطور که پیش از این اشاره کردیم از عوارض ارتودنسی می توان به مشکلات لثه و پوسیدگی اشاره کرد. از اصلی ترین مواردی که پیش از آغاز درمان باید به آن توجه داشته باشید، نقش یک متخصص ارتودنسی خوب می باشد. در غیر این صورت امکان دارد خطاهایی مانند کشیدن نادرست دندان صورت بگیرد.
خطر برگشت درمان
یکی از عوارض ارتودنسی خطر برگشت درمان می باشد. برخی از افراد ترس بازگشت درمان را دارند و نسبت به آن نگرانی می باشند. می توان گفت که با وجود تمایل دندان ها به حرکت و بازگشت آن ها به جایگاه قبلی باید توصیه های متخصص را جدی گرفت. علاوه بر این استفاده از ریتینر را هرگز از یاد نبرید زیرا باعث می شود موقعیت دندان ها تغییر نکند.
ایجاد آفت و زخم در دهان
یکی از عوارض ارتودنسی ایجاد آفت و زخم در دهان می باشد. بهتر است بدانید در ارتودنسی ثابت با کمک چسب های مخصوص براکت های ارتودنسی روی دندان قرار می گیرد. علاوه بر این به وسیله سیم ارتودنسی به یک دیگر متصل می شوند در تایم های مشخصی فشار ملایمی بر دندان ها اعمال می شود. اگر نصب براکت ها به طور صحیح صورت نگیرد و بیمار مراقبت لازم انجام ندهد امکان بروز خراش و زخم در دهان وجود خواهد داشت. در روزهای اول که براکت ها روی دندان ها قرار می گیرند، بیمار هرگز به وجود آن ها عادت ندارد. به همین علت ممکن است در دهان زخم هایی ایجاد شود، این زخم ها چند روز بعد از بین می روند. فراموش نکنید با رعایت نکات مربوطه می توانید از بروز زخم ها پیشگیری نمایید.
مدت زمان ارتودنسی دندان
هنگامی که برای درمان به کلینیک مراجعه می کنید باید حتما عوارض ارتودنسی را به خاطر داشته باشید. همانطور که می دانید ارتودنسی دندان درمان طولانی مدت به حساب می. حدود 1 تا 3 سال دوره درمان آن طول می کشد و با شدت و نوع ناهنجاری تایم درمان کاهش یا افزایش پیدا می کند. علاوه بر این مواردی مانند ملاحظه کاری متخصص ارتودنسی، عدم همکاری درست بیمار می تواند بر مدت زمان ارتودنسی اثر بگذارد. هم چنین تمام این موارد ممکن است تاثیر منفی بر کیفیت درمان داشته باشند.
تغییر ظاهر از به دلیل استفاده ارتودنسی
از عوارض ارتودنسی می توان تغییر ظاهر را نام برد. نصب براکت های ارتودنسی در تایم های ابتدایی تا حدودی ناراحت کننده و دشوار می باشد. به همین علت غذا خوردن کمی مشکل می باشد در بیشتر موارد باعث تغییرات ظاهری و کاهش وزن می شود.
واکنش های آلرژیک به دلیل استفاده از ارتودنسی دندان
واکنش های آلرژیک از عوارض ارتودنسی محسوب می شود. بعضی از ابزارها و دستگاه ها مثل کش و براکت ها باعث ایجاد آلرژی می شود. پس بهتر است برای پیشگیری از بروز واکنش های آلرژیک ارتودنتیست خود را در جریان موارد آلرژی زا که به آن حساسیت دارید، قرار دهید.
عوراض چسب ارتودنسی
چسب ارتودنسی یکی از قسمت های مهم این درمان می باشند. چسب ارتودنسی با یک لایه نازک، براکت های ارتودنسی را به دندان متصل می کنند به اصطلاح به چسب های ارتودنسی کامپوزیت می گویند که معمولا دارای قیمت بالاتری به نسبت کامپوزیت های دندانی می باشد زیرا دارای عملکرد هوشمندتر و پیچیده تری می باشند در حقیقت زمانی که به این چسب ها نیرو بیش از اندازه وارد می شود خود را رها کرده و باعث می شود تا به دندان آسیبی وارد نشود اما این چسب ها دارای انواع مختلف و کیفیت های متفاوت می باشد اگر پزشک شما از کیفیت پایین چسب های ارتودنسی استفاده نمائید می تواند باعث بروز برخی عوارض برای شما شود. که به شرح زیر می باشد:
- نفوذ کامپوزیت در مینای دندان
- تخریب مینای دندان
- تغییر رنگ دندان پس از گذشت مدتی
آیا کشیدن دندان در تشدید عوارض ارتودنسی موثر است؟
کشیدن دندان ممکن است در عوارض ارتودنسی تاثیر داشته باشد. به یاد داشته باشید کشیدن دندان در زمان ارتودنسی جز مراحل اصلی درمان به شمار نمی رود. در نخستین مرحله باید معاینات به درستی انجام بگیرد و متخصص باید تصمیم بگیرد که آیا به کشیدن دندان نیاز است یا خیر. در غیر این صورت احتمال دارد تاثیر عکس بگیرید و نتیجه درمان شما منفی شود. یکی از نکات مهم دیگری که باید در نظر داشته باشید انتخاب یک متخصص مجرب است. کشیدن دندان نادرست می تواند در درمان ارتودنسی عارضه جدی محسوب شود.
عوارض ارتودنسی در بزرگسالان
عوارض ارتودنسی در سنین بالا نیز مشاهده می شود. به یاد داشته باشید تا زمانی که استخوان سلامت و بافت لثه در دهان وجود داشته باشند، امکان برخورداری از این درمان وجود دارد. از عوارض این درمان می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- احتمال آسیب به ریشه و مینای دندان در بزرگسالان بسیار بیشتر دیده می شود.
- بروز عارضه مانند تحلیل لثه هم چنین کوتاه شدن ریشه دندان در سنین بالا بیشتر به چشم می خورد.
- در بیشتر موارد بزرگسالان مدت زمان طولانی تری باید از نگهدارنده یا ریتینر استفاده نمایند.
عوارض ارتودنسی متحرک
از عوارض ارتودنسی متحرک می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- در آغاز درمان ممکن است ناراحتی عمومی پیش بیاید.
- امکان دارد در آغاز درمان دشواری در گفتار به وجود بیاید.
- ممکن است به طور موقت ترشح بیش از حد بزاق ایجاد شود
بهتر است بدانید این علائم خیلی سریع با عادت کردن بیمار از بین می رود. بنابراین بیماران باید صبور باشند. اگر این مشکلات برای بیشتر از چند روز دوام داشته باشند احتمال اینکه بیمار زمان کافی از وسایل و ابزار خود استفاده نکند بیشتر است. بیمار حتما باید ابزار خود را مطابق با دستورات ارتودنتیست استفاده نماید. هم چنین اگر دستورالعمل ها به درستی انجام نشود پروسه درمان طولانی تر و پیچیده تر خواهد شد.
عوامل موثر در کاهش میزان عوارض ارتودنسی
اقداماتی وجود دارند که عوارض ارتودنسی را تا حد زیادی کاهش می دهد. با انجام موارد زیر می توانید عوراض ناشی از ارتودنسی را کاهش دهید و تجربه بهتری از این درمان را بدست آورید.
- تمام جلسات ارتودنسی خود را به طور مرتب پیگیری نمایید و توصیه های ارتودنتیست خود را جدی بگیرید.
- از مصرف غذاهای چسبناک نظیر ته دیگ، آدامس پرهیز کنید. زیرا به احتمال فراوان به براکت ها آسیب .وارد می نماید.
- برای اینکه از پوسیدگی دندان، خودداری کنید از مصرف غذاهای شیرین و قندی اجتناب فرمائید.